پزشکی هسته ای چیست؟

پزشکی هسته ای یکی از تخصص های پزشکی می باشد که به وسیله ی رادیوداروها، عملکردهای بدن را ارزیابی کرده و تشخیص می دهند.برای درمان بیماری ها نیز می توان ازاین تخصص، کمک های شایانی گرفت .
در پزشکی هسته ای دوربین هایی به طور ویژه طراحی شده اند، که به پزشکان کمک می کنند تا مسیر ردیاب های رادیواکتیو (رادیو داروها) را ارزیابی کنند.

 
معرفی ردیاب های رادیواکتیو(رادیوداروها) 

به طور کلی رادیوداروها به محصولات رادیواکتیوی می گویند که درپزشکی هسته ای، پزشکان برای تشخیص ودرمان بیماری‌ها مورد استفاده قرارمی دهند.
ردیاب های رادیواکتیورا مولکول های حاملی تشکیل می دهند که با اتم رادیواکتیو پیوند محکمی برقرار کرده اند. کارکرد این مولکول های حامل به هدف اسکن بستگی دارد. بعضی از ردیاب ها، از مولکول هایی استفاده می کنند که تعامل نزدیکی با پروتئین یا قند خاصی در بدن دارند. همچنین می توانند ازسلول های خود بیماراستفاده کنند.
معمولا در مطالعات تشخیصی پزشکی هسته ای، ردیاب رادیواکتیو را با تزریق داخل وریدی به بیمار منتقل می کنند. ولی یک ردیاب رادیواکتیو حتی ممکن است از راه استنشاق، بلع خوراکی، یا تزریق مستقیم به اندام نیز مورد استفاده قرار گیرد. چگونگی تجویز ردیاب بسته به روند بیماری مورد مطالعه متفاوت است.
ردیاب های تایید شده را رادیودارو می نامند. زیرا رعایت دقیق استانداردهای FDA، برای ایمنی و عملکرد مناسب استفاده بالینی ، ضروری است. در پزشکی هسته ای ردیابی را استفاده می کنند که دقیق ترین و قابل اعتمادترین اطلاعات بیماری را به پزشک ارائه دهد. ردیاب مورد استفاده مشخص می کند که بیمار باید اسکن SPECT یا PET دریافت کند.

کاربرد پزشکی هسته ای برای تشخیص چه بیماری هایی می باشد؟ 

پزشکی هسته ای دو اسکن اصلی دارد که هرکدام برای تشخیص، ارزیابی وکمک به درمان بیماری های خاصی کاربرد دارد :
• اسکن SPECT: این اسکن را در پزشکی هسته ای، برای ارزیابی و ردیابی پیشرفت بیماری قلبی، مانند انسداد عروق کرونر، استفاده می کنند. رادیوردیاب هایی نیز برای تشخیص اختلالات در استخوان، بیماری کیسه صفرا وخونریزی روده موجود می باشند.
اسکن SPECT طی سال های اخیر برای تشخیص بیماری پارکینسون در مغز و تمایز این بیماری از سایر اختلالات حرکتی مورد استفاده قرار می گیرد.
• اسکن PET : این اسکن ها در تشخیص سرطان و نظارت بر پیشرفت آن، پاسخ به درمان و تشخیص متاستازها مورد نیاز هستند.
اخیراً یک PET توسط FDA برای کمک به تشخیص دقیق بیماری آلزایمرنیزمورد تایید قرار گرفته است.
پزشکی هسته ای در بزرگسالان برای چه مواردی استفاده می شود؟
بیشترین کاربرد پزشکی هسته ای در بزرگسالان برای قلب، ریه، استخوان و مغز می باشد. 

_در قلب برای موارد زیرکاربرد دارد:

1.بررسی جریان خون وعملکرد قلب
2.تشخیص بیماری عروق کرونر ومیزان تنگی این عروق
3.بررسی آسیب قلبی که بعد ازحمله قلبی به وجود آمده است.
4. بررسی گزینه های درمانی مانند آنژیوپلاستی
و موارد دیگر. 

_ پزشکی هسته ای در ریه برای اسکن ریه ها در مشکلات تنفسی، تشخیص رد پیوند ریه و... کاربرد دارد.
_در استخوان برای بررسی استخوان ها از نظر شکستگی ، عفونت و آرتروز، ارزیابی بیماری متاستاتیک استخوان، مفاصل مصنوعی دردناک، تومورهای استخوان و... به کار می رود.
_پزشکی ای هسته ای در مغز برای موارد زیر به کار می رود :
1. ارزیابی ناهنجاری ها درمغز
2. تشخیص علایم شروع اختلالات عصبی مانند آلزایمر
3. در صورتی که بیمارمشکوک به عود تومور مغزی باشد برای بررسی،برنامه ریزی جراحی یا پرتو درمانی از پزشکی هسته ای استفاده می شود. 

پزشکی هسته ای در کودکان چه کاربردهایی دارد؟

پزشکی هسته ای درکودکان برای موارد زیرمورد استفاه قرارمی گیرد:
1.ارزیابی ناهنجاری های مری مانند ریفلاکس مری 2.بررسی اختلالات حرکتی
3.بررسی بازبودن مجاری اشک
4.ارزیابی بیماری های مادرزادی قلب و جریان خون

روش کار در پزشکی هسته ای چگونه است؟

در معاینات پزشکی هسته ای، ابتدا اشعه ایکس را برای ایجاد یک تصویرازبدن عبور می دهند. پزشک هسته ای مواد رادیواکتیو به نام رادیوداروها را به کار می گیرد.بنابراین غالبا این مواد به جریان خون شما تزریق می شود. گاهی باید آن را ببلعید، گاهی نیز ناچار می شوید به صورت گاز، مواد را استنشاق کنید.
سپس این ماده در نواحی تحت بررسی جمع می شود. دوربین های ویژه نیز این انرژی را تشخیص داده وبا کمک یک کامپیوترتصویر مورد نظر را به وجود می آوردند. این تصاویر، ظاهر، عملکرد و بافت های بدن شما را در معرض نمایش می گذارد. در آخر، رادیولوژیست یا پزشک دیگری که در پزشکی هسته ای مهارت آموخته، تصاویر را مشاهده کرده و تفسیر می کند. ودرنهایت گزارشی برای پزشک معرف تهیه می نماید.