پای ضربدری یا genu valgum به انحراف زانو به سمت داخل می گویند. هنگامی که افراد دارای پای ضربدری میایستند و زانوهای خود را به هم میچسبانند فاصلهای بیش از 7 و نیم سانتیمتر بین قوزک دو پا ایجاد می شود. پای ضربدری پدیدهای شایع در کودکان است و در اکثر موارد با رشد کودک، خودبخود رفع میشوند.
همچنین این پدیده ممکن است در سنین بالاتر هم ایجاد شود که اصلیترین دلایل آن میتواند راشیتیسم، آسیب فیزیکی و اضافه وزن باشد اما میتوان با ورزش عوارض منفی آن را به حداقل رساند.
علاوه بر شکل ظاهری پا که دارای فاصله بین قوزک پا در هنگام اتصال زانوها به هم میتوان به عوارض دیگری در پای ضربدری در بزرگسالان اشاره کرد اصلیترین آنها شامل موارد زیر است:
- مفاصل سفت و خشک
- درد زانو
- لنگیدن هنگام راهرفتن
- کوتاهی قد
- آرتروز زودرس درقسمت زانوها
- دررفتگی کشکک زانو
- رباطهایی که تحت فشار قرار می گیرند ممکن است سبب ایجاد درد در قسمت ران، قوزک پا و اطراف آنها شوند.
این پدیده در کودکی و در سنین 3 تا 5 سال شایع است. در صورتی که پای ضربدری تا سن 8 تا 10 سالگی رفع نگردد، باید به پزشک متخصص مراجعه شود. سایر دلایل رایج در ایجاد پای ضربدری شامل موارد زیر است:
- آسیب فیزیکی یا عفونت در زانو یا پا
- شکلپذیری نامناسب استخوانها در اثر راشیتیسم.
راشیتیسم یا نرمی استخوان یک بیماری است که در اثر کمبود ویتامین D ایجاد میشود که در این حالت استخوانها نرم شده و در اثر نیروی وزن بدن بر روی پا و در نهایت تغییر شکل میدهند.
- کمبود کلسیم
- نشستن W شکل یا قورباغهای
- کوتاه بودن عضلهی دو سر ران
- آرتروز در زانو
- چاقی: این عامل میتواند فشار مضاعف بر زانو اعمال کند.
- ژنتیک: این عامل می تواند باعث ایجاد پای ضربدری توارثی در خانواده شود.
روش درمانی پای ضربدری بستگی به عامل ایجادکنندهی آن و شدت علائم ایجاد شده دارد. اگر عامل ایجاد پای ضربدری، بیماری راشیتیسم باشد، می تواند با تجویز ویتامین D و کلسیم میتوان آن را بهبود بخشید.
روش درمانی استفاده شده در اغلب موارد شامل یک یا چند مورد از موارد زیر است:
اگر طول پاهای به علت زانوی ضربدری نابرابر باشد، قرار دادن یک پاشنه در کفش در قسمت کوتاه تر میتواند طول پاها را مساوی کند و راه رفتن را تنظیم کند. علاوه بر این، این کار ممکن است کمر درد را نیز کاهش دهد. قرار دادن یک کفی طبی می تواند به اصلاح حالت و وضعیت پا و به طور غیر مستقیم به هم ترازی مفصل زانو کمک کند.
چاقی میتواند باعث تحمیل فشار مضاعف بر روی زانوها شود که در نتیجهی آن وضعیت پای ضربدری بدتر میشود.
برای اکثر افرادی که دچار پای ضربدری هستند، ورزش میتواند به ثبات توازن زانوها کمک کند. پزشک یا فیزیوتراپیست بر اساس وضعیت جسمانی و شرایط پای ضربدری فرد بیمار، حرکات ورزشی خاصی را تجویز می کند که میتوانند به تقویت عضلات ران، نشیمنگاه و پا منجر شوند. این حرکات معمولا به تصحیح شکل استخوان منجر نمیشود و هدف اصلی آن فقط کاهش نیروی وارد بر مفصل زانو از طریق تقویت عضلات می باشد.
این روش غالبا در افرادی که یکی از پاها بلند تر از دیگری است مورداستفاده قرار می گیرد.
در صورتی که روش های بیانشده کارساز نباشند و یا وضعیت ضربدریبودن پا تا حدی شدید باشد، از جراحی استفاده میشود. در افراد کم سن و سال، یک صفحهی فلزی داخل زانو قرار می گیرد که به هدایت رشد صحیح استخوان در راستای صاف منجر میشود و پس از رشد صحیح، این فلز توسط پزشک برداشته میشود اما در افراد بزرگسال که امکان ترمیم از طریق هدایت رشد استخوان وجود ندارد، پزشک متخصص از روش جراحی استئوتومی استفاده می کند. در جراحی استئوتومی استخوانهایی که درست رشد نکردهاند، برش داده می شوند و پس از ترمیم آنها به شکل صحیح، در جای خود محکم میشوند.بسیاری از دردها و مشکلات زانو با درمان های دارویی یا مراقبتهای توصیه شده توسط پزشک بهبود مییابند. با این وجود موارد زیادی نیز وجود دارد که جراحی تنها راه درمان است.
مجموعه بازارول یک شرکت تبلیغاتی است که توسط یک تیم از متخصصین با تجربه تشکیل شده، ما در تلاش هستیم که با معرفی کسب و کار ها در تمام نقاط ایران یک پایگاه اطلاعاتی کامل ارائه دهیم که در آن صاحبان مشاغل بتوانند، کسب و کار خود را با تبلیغات هوشمند، معرفی کنند و کاربرانی که در جست و جوی یک کالا یا خدمات در هر منطقه ای هستند در کمترین زمان ممکن، آن کالا یا خدمات را پیدا کنند.