بسیاری از ما هنگام تعامل با چتجیپیتی، به صورت طبیعی و مؤدبانه عمل میکنیم. مینویسیم «لطفاً بگو» یا «خیلی ممنونم». اما جالب است بدانید همین ادب ساده، هزینهای بزرگ در مقیاس جهانی دارد.

«سم آلتمن» (Sam Altman)، مدیرعامل OpenAI، میگوید این ادبهای کوتاه، سالانه دهها میلیون دلار خرج روی دست شرکت میگذارند! موضوعی که شاید ابتدا شوخی به نظر برسد، اما پشتش واقعیتی پرهزینه نهفته است. وقتی ادب با الکتریسیته محاسبه میشود به گزارش تابناک به نقل از یکپزشک، یک توییت ساده از کاربری به نام tomiinlove کافی بود تا جرقه بحثی جنجالی را بزند: «چهقدر OpenAI برای تشکر و خواهشهای کاربران برق مصرف کرده؟» پاسخ مدیرعامل OpenAI صریح و تأملبرانگیز بود: «دهها میلیون دلار؛ اما ارزشش را دارد.» اگر فکر میکردید ارسال یک «ممنونم» بیهزینه است، بد نیست بدانید پشت هر جمله، هزاران سرور و پردازش پرمصرف فعالیت میکنند. این سرورها برای هر بار درخواست، حتی اگر فقط یک جملهٔ مؤدبانه باشد، برق زیادی مصرف میکنند. ادب، ابزار کنترل یا عامل مصرف؟ در یک پژوهش تازه از شرکت Future، از هزار نفر دربارهٔ رفتارشان با هوش مصنوعی سؤال شد. حدود ۷۰٪ از پاسخدهندگان گفتند همیشه مؤدبانه با AI صحبت میکنند. حتی ۱۲٪ اعتراف کردند ادب را برای جلوگیری از شورش رباتها رعایت میکنند! طنز ماجرا اینجاست که همین احترامگذاشتن شاید خودش به نوعی اتلاف انرژی و منابع باشد. آیا ادب واقعاً تأثیر دارد؟ نویسندهای به نام «بکا کدی» (Becca Caddy) در تحقیقی جذاب نتیجه گرفت که لحن مؤدبانه میتواند پاسخهای دقیقتر، بیطرفانهتر و ساختاریافتهتری از هوش مصنوعی دریافت کند. این یعنی اگر درخواست خود را با جملهای مثل «لطفاً یک مقالهٔ دقیق بنویس» شروع کنید، احتمال زیادی وجود دارد که خروجی بهتر و حرفهایتری تحویل بگیرید. با پیشرفت هوش مصنوعی، این پرسش جدیتر میشود که آیا رفتار ما با رباتها، تعیینکننده پاسخ آنها خواهد بود؟ آیا مدلهای آینده، کاربران مؤدب را ترجیح میدهند؟ آیا ممکن است هوش مصنوعی بهمرور ادب را به عنوان معیاری برای تعیین اولویت پاسخدهی در نظر بگیرد؟ اینها سؤالاتیاند که پژوهشهای آینده باید به آنها پاسخ دهند. ادب یا آسیب به سیاره؟ یک دوراهی اخلاقی نوین اگرچه ادب در برابر هوش مصنوعی مزایای آشکاری دارد، اما باید به هزینههای پنهان آن هم فکر کرد. هر «ممنونم» معادل مصرف انرژی در سرورهایی عظیم است. آیا میتوانیم تعادل بین ادب انسانی و مسئولیت زیستمحیطی را پیدا کنیم؟ شاید وقت آن رسیده باشد که به جای گفتن «ممنون»، فقط لبخند بزنیم… البته در دلمان!