ضعف اینترنت نتیجه فیلترینگ و نبود سرمایهگذاری است نه فیلترشکن

فرهاد شهرکی؛ نماینده مردم زابل در مجلس، در گفتوگو با خبرنگار پارلمانی تابناک، در واکنش به اظهارات وزیر ارتباطات مبنی بر اینکه «استفاده گسترده از فیلترشکنهای رایگان، موجب آلودگی 30 درصدی شبکه و عدم اجابت درخواستهای کاربران شده»، اظهار داشت: اگر بخواهیم این موضوع را به صورت فنی بررسی کنیم، اصطلاح آلودگی شبکه که وزیر استفاده کرده، معمولا در حوزه امنیت سایبری به مواردی مانند بدافزارها، ترافیک غیرمجاز، یا دسترسیهای ناشناس و غیرقابل ردیابی اشاره دارد. اما فیلترشکنها ذاتا ابزار دور زدن محدودیت هستند و نه الزاما عامل آلودگی مستقیم. اگر ادعایی مبنی بر تأثیر مخرب فیلترشکنها وجود دارد، باید با شاخصهای دقیق و دادههای فنی قابل سنجش همراه باشد. وی افزود: ادغام واژه "فیلترشکن" با مفهوم "آلودگی شبکه" در این زمینه یک مغالطه فنی است، مگر اینکه مستنداتی دقیق درباره نوع و میزان این آلودگی منتشر شود. سؤال اساسی این است که منظور از «اجابت نشدن درخواست کاربران» چیست؟ آیا منظور دسترسی به سرور است؟ آیا مشکل در لایه زیرساختی داخلی وجود دارد؟ شهرکی با تاکید بر اینکه آمار ارائه شده از سوی وزیر ارتباطات فاقد پشتوانه علمی شفاف است، گفت: بدون ارائه گزارش فنی و تحلیلی، نمیتوان ادعا کرد که 30 درصد شبکه به دلیل فیلترشکنها دچار مشکل شده است. چنین آماری زمانی قابل اتکا خواهد بود که مستند، دقیق و قابل ارزیابی باشد. این نماینده مجلس، با اشاره به برخی مشکلات زیرساختی در شبکه ارتباطی کشور، افزود: کاهش کیفیت اینترنت به عوامل متعددی برمیگردد؛ از جمله عدم سرمایهگذاری مؤثر در پروژههایی مثل فیبر نوری شهری و بینشهری، نوسازی تجهیزات، افزایش ظرفیت درگاهها و ارتقاء باند سیار. کوتاهی در هر یک از این موارد به افت کیفیت شبکه منجر شده است. شهرکی همچنین درباره تخصیص بودجه به بخشهای نظارتی به جای توسعهای تصریح کرد: بخش زیادی از بودجه حوزه فناوری اطلاعات صرف فیلترینگ و سامانههای پایش شده است، در حالیکه توسعه شبکه در لایه دسترسی و خدمات، نادیده گرفته شده است. مسئولیت این وضعیت متوجه مدیران حوزه ارتباطات در دولتهای مختلف است. وی در ادامه با نقد سیاست فیلترینگ بدون ارائه جایگزین، اظهار داشت: سیاستگذاری در فضای مجازی، باید بر پایه توسعه زیرساختهای بومی رقابتی و پایدار باشد. اما متاسفانه در عمل، سرمایهگذاری لازم برای ایجاد پلتفرمهای داخلی قابل اعتماد و پرسرعت انجام نشده و همین امر کاربران را به سمت ابزارهای دورزننده سوق داده است. شهرکی با رد مجدد ادعای وزیر درباره عدم پاسخگویی 30 درصدی شبکه، افزود: این آمار غیرشفاف است و باید با شفافیت گزارشهای فنی و تعاریف مشخصی از اختلالات همراه شود. تا زمانی که اطلاعات دقیق منتشر نشود، نمیتوان این ادعا را از نظر علمی پذیرفت. شهرکی تاکید کرد: مدیریت ترافیک در شبکه ملی اطلاعات باید هوشمندانه و توسعهمحور باشد، نه محدودکننده و کنترلگر. کنترل بیش از حد، نه تنها کیفیت خدمات را کاهش میدهد، بلکه اعتماد عمومی به سیاستگذاران فضای مجازی را نیز خدشهدار میکند. وی در جمع بندی صحبت هایش تصریح کرد: بخشی از سخنان وزیر درباره بحران سرمایهگذاری و جهتگیریهای نادرست حکمرانی در حوزه فناوری اطلاعات درست است، اما تحلیل فنی درباره نقش فیلترشکنها در آلودگی شبکه و کاهش کیفیت خدمات، اغراقآمیز، غیرشفاف و فاقد مستندات علمی قابل اتکاست. شهرکی در پایان راهحل خروج از وضعیت فعلی را چنین بیان کرد: رفع این چالشها نیازمند تغییر رویکرد از سیاستهای کنترلمحور به توسعهمحور، تمرکز بر زیرساخت، شفافیت در پاسخگویی و ایجاد تعادل میان امنیت و آزادی دسترسی در چارچوب قانون است.